Osteosarkom: Modern Tedavi Yaklaşımları

Osteosarkom Nedir?

Osteosarkom, kemiklerde görülen en yaygın primer kemik kanseri türüdür. Genellikle çocuklarda ve genç erişkinlerde (10-25 yaş arası) görülen bu agresif tümör, özellikle uzun kemiklerin uçlarında (femur, tibia, humerus) gelişir.

Osteosarkom Epidemiyolojisi

• Yıllık insidans: 1 milyon kişide 4-5 vaka
• En sık 10-25 yaş arasında görülür
• Erkeklerde kadınlara göre 1.5 kat daha sık
• Primer kemik tümörlerinin %40'ını oluşturur

Osteosarkom Türleri

Histolojik özelliklerine göre osteosarkom türleri:

1. Konvansiyonel Osteosarkom (%85-90)

• Osteoblastik: Kemik yapımı baskın
• Kondroblastik: Kıkırdak yapımı baskın
• Fibroblastik: Fibröz doku baskın

2. Yüksek Dereceli Yüzey Osteosarkomu

• Kemik yüzeyinde gelişir
• Daha iyi prognoza sahiptir
• Metastaz riski düşüktür

3. Düşük Dereceli Osteosarkom

• Nadir görülür (%5)
• Yavaş büyür
• Metastaz riski düşüktür

Osteosarkom Belirtileri

Osteosarkom belirtileri genellikle yavaş gelişir ve şunları içerir:

• Kemik ağrısı: Özellikle gece artan, sürekli ağrı
• Şişlik: Kemik üzerinde hissedilebilen kitle
• Hareket kısıtlılığı: Eklem hareketlerinde azalma
• Patolojik kırık: Hafif travma ile oluşan kırık
• Sistemik belirtiler: Yorgunluk, kilo kaybı, ateş

Osteosarkom Tanısı

Osteosarkom tanısında multidisipliner yaklaşım kullanılır:

Görüntüleme Yöntemleri

• Direkt Röntgen: İlk tanı aracı, "sunburst" görünümü tipiktir
• MR Görüntüleme: Lokal yayılım ve yumuşak doku tutulumu
• BT Toraks: Akciğer metastazı araştırması
• PET-BT: Tümör aktivitesi ve uzak metastaz tespiti
• Kemik Sintigrafisi: Kemik metastazı araştırması

Biyopsi

Kesin tanı için biyopsi gereklidir. İğne biyopsisi tercih edilir, açık biyopsi gerektiğinde cerrahi planlamaya uygun şekilde yapılmalıdır.

Osteosarkom Evrelemesi

Enneking evreleme sistemi kullanılır:

• Evre IA: Düşük dereceli, intrakompartmental
• Evre IB: Düşük dereceli, ekstrakompartmental
• Evre IIA: Yüksek dereceli, intrakompartmental
• Evre IIB: Yüksek dereceli, ekstrakompartmental
• Evre III: Metastatik hastalık

Osteosarkom Tedavisi

Osteosarkom tedavisi multidisipliner yaklaşım gerektirir:

1. Neoadjuvan Kemoterapi

Cerrahi öncesi kemoterapi protokolleri:

• MAP Protokolü: Metotreksat, Adriamisin, Sisplatin
• Süre: 8-12 hafta
• Amaç: Tümör küçültme, mikrometastaz kontrolü

2. Cerrahi Tedavi

Osteosarkom cerrahisinde temel prensipler:

• Geniş Eksizyon: Tümörün güvenli sınırlarla çıkarılması
• Uzuv Koruyucu Cerrahi: %90-95 olguda mümkün
• Rekonstrüksiyon: Endoprotez, allogreft veya otogreft
• Amputasyon: Sadece gerekli durumlarda (%5-10)

3. Adjuvan Kemoterapi

Cerrahi sonrası kemoterapi:

• Neoadjuvan kemoterapiye yanıta göre düzenlenir
• İyi yanıt (%90+ nekroz): Aynı protokol devam
• Kötü yanıt (<90% nekroz): Protokol değişikliği
• Toplam tedavi süresi: 6-8 ay

Osteosarkom Prognozu

Osteosarkom prognozu çeşitli faktörlere bağlıdır:

Prognostik Faktörler

• Tümör lokalizasyonu: Aksiyel iskelet daha kötü prognoz
• Tümör boyutu: Büyük tümörler daha kötü prognoz
• Metastaz varlığı: En önemli prognostik faktör
• Kemoterapiye yanıt: %90+ nekroz iyi prognoz
• Yaş: Genç yaş daha iyi prognoz

Sağkalım Oranları

• Lokalize hastalık: 5 yıllık sağkalım %70-80
• Metastatik hastalık: 5 yıllık sağkalım %20-30
• Uzuv koruma oranı: %90-95

Takip ve İzlem

Osteosarkom tedavisi sonrası düzenli takip kritiktir:

• İlk 2 yıl: 3 ayda bir kontrol
• 3-5. yıllar: 6 ayda bir kontrol
• 5 yıl sonrası: Yılda bir kontrol
• Görüntüleme: Akciğer BT, lokal MR

Yeni Tedavi Yaklaşımları

Osteosarkom tedavisinde gelişmekte olan yöntemler:

• İmmünoterapi: Checkpoint inhibitörleri
• Hedefe Yönelik Tedavi: Moleküler hedefli ilaçlar
• CAR-T Hücre Tedavisi: Genetik modifiye T hücreleri
• Onkolitik Virüs Tedavisi: Tümör öldürücü virüsler

Sonuç

Osteosarkom, agresif bir kemik kanseri olmakla birlikte, multidisipliner yaklaşım ve modern tedavi protokolleri ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. Erken tanı, uygun kemoterapi ve deneyimli cerrahi ekip ile %70-80 sağkalım oranlarına ulaşılabilir. Prof.Dr Korhan Özkan ve ekibi olarak, 25+ yıllık deneyimimizle osteosarkom hastalarına en iyi tedavi seçeneklerini sunmaktayız.